maandag, augustus 26, 2013

De teruggekeerden

Het zal je maar gebeuren, zit je niets vermoedend je leven te leiden en opeens staat er iemand voor je neus die al jaren geleden is overleden. Schrik je je kapot? Vlieg je die persoon in de armen? Vind je het een gedrocht dat moet worden opgesloten? Of erger nog: moet worden vernietigd? Dit idee sprak Jason Mott dusdanig aan dat het de basis werd van zijn prozadebuut De teruggekeerden.

De teruggekeerdenFlaptekst
Op een zonnige dag in augustus 1966 verdrinkt de achtjarige Jacob, zoon van Lucille en Harold Hargrave. Bijna vijftig jaar later staat hij voor hun deur. Blakend van gezondheid, en nog steeds acht jaar oud.

En Jacob is niet de enige die is teruggekeerd uit de dood. Overal in de wereld duiken Teruggekeerden op, en al gauw zijn het er zo veel dat steeds meer mensen zich bedreigd voelen. Niemand begrijpt waarom het gebeurt, hoe het mogelijk is. Maar één ding is zeker: in de chaos die volgt zal iedereen uiteindelijk een keuze moeten maken.

De Teruggekeerden

De flaptekst sprak mij al gelijk aan. Het is een idee dat ook wel eens bij mij door het hoofd is geschoten. Wat als een bepaald overleden persoon nou weer eens in leven was. Daar kun je toch behoorlijk over fantaseren. Sterker nog het is een onderdeel van het Bijbel boek De Openbaringen van Johannes. Het slotstuk van de Bijbel en dus niet moeilijk om er even bij te pakken. Maar voor hen die geen Bijbel hebben, ben ik zo vrij geweest om een gedeelte te quoten.

Openbaring 20:1-6 Het duizendjarige rijk
20 En ik zag een engel nederdalen uit de hemel met de sleutel des afgronds en een grote keten in zijn hand; 2 en hij greep de draak, de oude slang, dat is de duivel en de satan, en hij band hem duizend jaren, 3 en hij wierp hem in de afgrond en sloot en verzegelde die boven hem, opdat hij de volkeren niet meer zou verleiden, voordat de duizend jaren voleindigd waren; daarna moet hij voor een korte tijd worden losgelaten.
4 En ik zag tronen, en zij zetten zich daarop, en het oordeel werd hun gegeven; en (ik zag) de zielen van hen, die onthoofd waren om het getuigenis van Jezus en om het woord van God, en die noch het beest nog zijn beeld hadden aangebeden en die het merkteken niet op hun voorhoofd en op hun handen hadden; en zij werden weder levend en heersten als koningen met Christus, duizend jaren lang. 5 De overige doden werden niet weder levend, voordat de duizend jaren voleindigd waren.

Dit is de eerste opstanding. 6 Zalig en heilig is hij, die deel heeft aan de eerste opstanding: over hen heeft de tweede dood geen macht, en zij zullen priesters van God en van Christus zijn en zij zullen met Hem als koningen heersen, [die] duizend jaren.

Ik ben mij er van bewust dat ik zojuist de woorden fantaseren en Bijbel vlak bij elkaar heb gebruikt. Nu wil ik er wel even op wijzen dat ik de Bijbel niet zie als een gefantaseerd verhaal. Sterker nog, wetenschappers hebben al lang bewezen dat grote stukken uit de Bijbel daadwerkelijk zijn voorgevallen en dus op waarheid berusten. Openbaringen is echter een gedeelte die zijn neergepend naar aanleiding van een visie die één persoon had. In dit geval Johannes. De vraag die hierbij ter discussie kan worden gesteld is of deze visie door hem zelf is bedacht of dat hij daadwerkelijk door een hogere macht inzicht heeft gekregen in de toekomst. Dat hem de toekomst dus geopenbaard is. Maar ik dwaal af.

Een verschil tussen Openbaringen en Jason Mott's De teruggekeerden is de manier waarop de mensen uit de dood herrijzen. In de Bijbel is er een voorgeschiedenis die in De teruggekeerden niet plaats vind. Bij Mott staan de overleden mensen plots gewoon weer ergens op aarde. Er wordt hierbij geen reden opgegeven en de reden zal ook nooit gegeven worden. Ze zijn er en dat is voldoende. Al roept het bij de lezer wel vele vragen op. Zoals over het leven en de dood, over verdriet en verwerking, ontkenning en afwijzing, over verzoening en vergeving, maar vooral over de vraag: wat als die dierbare overleden persoon weer voor je stond. Wat dan? Wat zou je doen?

Anders

Dat Jason Mott niet verteld hoe en waarom de teruggekeerden er weer zijn doet geen afbreuk aan het verhaal. Het is een mooi concept en als lezer hoef je de antwoorden daarop niet te krijgen. Ik had echter wel een probleem met het beeld dat de Teruggekeerden anders waren. Het was voor de levenden in het boek blijkbaar erg gemakkelijk om te zien wie een levende was en wie een Teruggekeerde. Dat zoiets kan zou ik als lezer nog kunnen begrijpen, echter wordt totaal niet duidelijk wat het verschil nou precies is. Hebben ze een doodse huidkleur? Lopen ze op rare manier? Spreken ze in een apart taaltje? Lopen ze met een aureooltje boven hun hoofd? Het is mij in ieder geval tijdens het lezen niet duidelijk geworden. Misschien dat het heel kort even wordt genoemd, maar dan is het dus niet bij mij doorgekomen. Hierdoor is het voor een Teruggekeerde in het boek niet mogelijk om tussen de levende rond te lopen zonder opgemerkt te worden. Zelfs niet als ze op een totaal andere plek terecht zijn gekomen, waar niemand ze kent. Het niet of onduidelijk benoemen van dit verschil geeft mij het gevoel dat Jason Mott zelf ook geen goed idee daarover had en dus uit "luiigheid" het maar als een soort feit opgeeft. Jammer, want voor de rest zit het boek erg goed in elkaar.

Opbouw

Het boek is opgebouwd uit twee soorten hoofdstukken. De eerste soort verteld het verhaal van de levende mensen die in aanraking komen met de Teruggekeerden. Het is voor het grootste gedeelte het verhaal van de familie Hargrave. Maar ook van de mensen in hun omgeving. De gesprekken die zij voeren met de Teruggekeerden. De discussie en gedachten die zij hebben over de herkomst van de Teruggekeerden en wat ze met de Teruggekeerden aan moeten. En omdat de mensheid bestaat uit allemaal individuen met uiteenlopende denkramen wordt de lezer getrakteerd op verschillende meningen en standpunten. Hierdoor voelt het boek erg realistisch.

Het tweede soort verteld per hoofdstuk een verhaal van één van de Teruggekeerde. Vaak sluit het aan bij een vorig gedeelte uit het boek. Waardoor je nog een extra beeldvorming krijgt aangaande het hoofdverhaal. En soms zijn het hoofdstukken die los van het geheel gelezen kunnen worden. Die wel iets meer zeggen over één van de Teruggekeerden en mogelijk hoe de situatie voor deze mensen is, maar verder niet inhoudelijk een meerwaarde hebben voor het hoofdverhaal. Het zijn dan meer hoofdstukken die voor een verfrissing zorgen. Niet dat het boek dat nodig heeft, want het geheel leest vloeiend weg. Het verhaal is nooit saai en er zit een fijn tempo in.

Conclusie

Voor een prozadebuut is De teruggekeerden een zeer geslaagd boek. Het concept spreekt tot de verbeelding en de uitwerking daarvan is goed gedaan. Jason Mott geeft de lezer genoeg ruimte om zijn eigen ideeën vorm te geven wat betreft de herkomst van de Teruggekeerden en dringt een mogelijke visie van zijn kant niet op. Waardoor het boek geschikt is om te worden gelezen door ieder persoon, ongeacht religieuzes achtergrond. Maar op het vlak van het anders zijn van de Teruggekeerden had Jason Mott mijn inziens wel wat duidelijker mogen zijn.

Boekinformatie
Titel: De teruggekeerden
Auteur: Jason Mott
Uitgever: Harlequin Holland
Vorm: Paperback
Pagina's: 383
ISBN: 978 90 347 5321 2
Verkoopprijs: € 12,95

Extra

Naast het boek biedt uitgeverij Harlequin,op het moment van schrijven, op hun site ook drie gratis e-books aan in het formaat epub en pdf. Alle drie zijn ze 17 pagina's lang en bieden elk een los te lezen hoofdstuk die ingaat op het fenomeen Teruggekeerden. Leuk om los te lezen, maar ook fijn als extraatje voor of na het lezen van De teruggekeerden zelf. Vooral het verhaal De Mus is erg hartverwarmend om te lezen.

De eerste
Een man overlijdt door een tragisch ongeluk, en laat een ontroostbare verloofde achter. Net als zij een jaar later een beetje heeft aanvaard dat hij er niet meer is, verschijnt hij op zijn werk, alsof er niets aan de hand is. Dat hij feitelijk dood is, kan hij zich niet herinneren…

De Mus

Heather is vastbesloten de tien jaar oude Tatiana, die plotseling in haar leven opduikt, te herenigen met haar vader in Sierra Leone. Maar hoeveel is ze bereid op het spel te zetten voor het redden van een teruggekeerd meisje, een meisje dat ze niet eens kent?

De keuze

Peter heeft na het verlies van zijn grote liefde zijn leven weer aardig opgepakt. Hij is getrouwd en heeft een gezin. Wanneer Tracy na jaren plotseling weer in zijn leven terugkeert zal hij een ingrijpende keuze moeten maken...

Geen opmerkingen: