maandag, september 10, 2018

Big History

Big HistoryMen zegt wel eens: Achteraf is het makkelijk praten. Is dat echter wel zo? Als we terugkijken in de ontstaansgeschiedenis van ons bestaan, dan is het een wonder dat we überhaupt kunnen praten. En dat is dan ook nog eens achteraf gesproken. Maar wat weten we eigenlijk van het ontstaan van alles? Waar begon het mee? En hoe zijn we terecht gekomen waar we nu zijn? In Big History probeert David Christian hier een wetenschappelijk antwoord op te geven. En na het lezen van dit boek ga ik nu achteraf antwoord geven op de vraag of dit goed gelukt is. Gewoon. Omdat het, na 13,8 miljard jaar geschiedenis (althans volgens de huidige wetenschappelijke berekening), kan.
Knal, boem, plop
In den beginnen schiep God den hemel en de aarde. Vele mensen kennen deze zin wel en vele zullen er ook in geloven. De wetenschap bekijkt het ontstaan echter op een andere manier. Namelijk er was "niks" en toen was er de Oerknal. Nou ja, niks. Er was hoogstwaarschijnlijk een singulariteit. Een punt met een bijna oneindige dichtheid, waarin alle massa/energie op elkaar gepropt zat.
Wat we nooit zullen weten is welk geluid de oerknal maakte, aangezien niemand dat ooit zal horen. Het was er, maar geen oor die het kon horen. Volgens de huidige berekeningen gebeurde dit zo'n 13,8 miljard jaar geleden en sinds die tijd is er behoorlijk veel gebeurd. Zo zijn er bijvoorbeeld oren ontstaan, die jammer genoeg net te laat waren om de oerknal te horen, maar wel de ruis die achteraf nog in het universum rond dwaalt. Toch is het een wonder dat de mensheid er überhaupt is gekomen en dat we het met onze manier van leven ook nog best lang volhouden om te blijven.
Maar wat er globaal allemaal gebeurd is vanaf die oerknal tot aan nu (en zelfs nog wat over de mogelijke toekomst), dat bespreekt David Christian in 377 bladzijden aan de hand van 9 omslagpunten in de geschiedenis en de goudlokje-condities die op die momenten verandering mogelijk maakten.
Bouwblokjes
Stap voor stap neemt Christian de lezer mee door het ontstaan van het heelal. Van oerknal naar sterrenstof naar de mens (en uiteindelijk dit boek). En bij elke stap komt er een nieuw bouwblokje om de hoek kijken die voor een sprong zorgt. Christian neemt de tijd om elke stap duidelijk te bespreken. Waardoor je als lezer al snel geneigd bent om te denken dat het ontstaan van alles heel simpel is. Big HistoryHier en daar word er beroepsmatig jargon gebruikt, maar gelukkig zit er achter in het boek een verklarende woordenlijst. Dus mochten sommige zaken wat moeilijk klinken dan kun je altijd als lezer even achter in het boek kijken voor een korte duidelijke verklaring van het gebruikte jargon.
Op twee tabellen na is dat ook het enige hulpmiddel dat je krijgt. Het boek is compleet tekst georiënteerd. Verwacht dus geen illustraties die het verhaal visueel verduidelijken. Persoonlijk vond ik dat erg jammer, want op veel momenten had een illustraties de besproken zaken in één oog opslag duidelijk kunnen maken. Mijn brein ging dus automatisch zelf beelden oproepen uit andere bronnen die het eerder gezien had. Zoals bijvoorbeeld uit de tekenfilm serie Er was eens... (de mens, de ruimte, het leven), maar ook uit andere boeken over het universum, de evolutie, de mensheid enz.
Over de eerste tabel was ik erg te spreken. Deze somt belangrijke historische punten op met daar achter het absolute tijdstip bij benadering van die gebeurtenis. Dat is op zich niet heel verrassend, maar de kolom er naast verduidelijkte een hoop. Hier werd de tijd gedeeld door 1 miljard. Waardoor er ineens gesproken werd over jaren, maanden, dagen, minuten en uiteindelijk seconden van hoe ver de gebeurtenissen van elkaar liggen. Oftewel: het is 13 jaar en 8 maanden geleden dat de oerknal plaatsvond tegenover 1,5 seconden dat de mens op de maan is geland. En natuurlijk weet elk weldenkend mens dat wij hier als mensheid nog maar net om de hoek komen kijken in verhouding met de ouderdom van het universum. Maar het brein is beter uitgerust om te denken in jaren dan in miljarden jaren. Aangezien het brein nooit miljarden jaren zal functioneren, maar met een beetje geluk toch wel tientallen jaren kan overzien.
Conclusie
Big History is een tekst georiënteerd boek over het ontstaan van het universum en alles wat bij ons heden ten dagen bekent is. Na het lezen van dit boek begrijp je beter wat een geluk wij hebben dat wij überhaupt bestaan en dat het leven in de toekomst helemaal niet zo zeker is. Christian weet de ontstaansgeschiedenis op een duidelijke en heldere manier te beschrijven en daar waar beroepsjargon wordt gebruikt is er altijd nog de woordenlijst achter in het boek ter verduidelijking. Met de blik op de toekomst is dit zeker een aanrader om te lezen. Want al gaat het voornamelijk over het verleden, dit verleden geeft wel aan dat we goed moeten opletten wat we doen om een toekomst te garanderen.
En om terug te komen op de begin vraag of het Christian gelukt is: Ja, het is hem gelukt. Althans zover de huidige wetenschap hier al antwoorden op heeft. Want wie weet wat de wetenschap ons over 10 jaar kan vertellen over de ontstaansgeschiedenis.
Informatie
  • ISBN: 978 94 9249 3203 1
  • E-Book: 978 94 9249 324 8
  • Uitgeverij: Maven Publishing
  • Auteur: David Christian
  • Vorm: Paperback
  • Pagina’s: 414
  • Prijs: paperback € 24,90, e-book € 10,-












Geen opmerkingen: