maandag, mei 21, 2018

Het zonder woorden boek

Voor een boek met de titel 'Het zonder woorden boek', bevat dit boek behoorlijk wat woorden. En door middel van al die woorden probeert Lilian Stolk de lezer duidelijk te maken hoe belangrijk beeld is bij tekstueel communiceren. En dan vooral toegespitst op het beeld gebruik in de huidige bestaande culturen. Want kunnen we tegenwoordig bijvoorbeeld nog zonder de Emoji of heeft de mensheid nog nooit zonder gekund?


Oeh-oeh, ah-ahHet boek zonder woorden

Hoe maak je iemand anders iets duidelijk als er geen taal is? Met lichaamsbewegingen? Met klanken uit de keel? Of probeer je het te visualiseren door het in het stof te tekenen? Hoogst waarschijnlijk gebruik je een combinatie van dit alles. Het zit in ieder geval diep in ons menselijk zijn ingebakken. Sterker nog je ziet het ook in de natuur terug. En als je generaties lang dit volhoudt dan ontstaat er vanzelf een systeem van symbolen dat steeds geavanceerder wordt en bij iedereen in de groep bekend is. Je gaat van simpele tekeningen, om dingen duidelijk te maken, naar een schrift dat niet meer lijkt op die simpele tekeningen, maar waar je wel zaken duidelijk mee kunt maken.

Maar is dat schrift alleen wel voldoende? En is dat schrift wel optimaal? Of is het misschien wel veel handiger om ook beeld er bij te blijven betrekken?

Beeld

Hoe je er ook over denkt, beeld is ons (digitale) taalsysteem binnengedrongen (als het al weg was). Wie kent de smiley :) niet. Of de emoticon ^_^. En wat te denken van de emoji Smile. En zo zijn er nog wel meer opties om beeld toe te voegen aan tekst. Wat ze gemeen hebben? Ze geven zonder worden bijvoorbeeld snel weer welke emotie aan de tekst wordt meegegeven. Is dat nodig? Niet perse. Je kunt het ook in een langere tekst beschrijvend voorleggen. Echter zorgt het er wel voor dat bij snelle communicatie, zoals SMS, Watchapp, Snapchat etc. de verzender sneller een bericht heeft geschreven en de ontvanger het bericht sneller kan ontleden. Het levert dus wel degelijk een meerwaarde aan het bericht. Het is niet voor niets dat deze manier van communiceren veel wordt gebruikt.

Technologie

Dit alles wordt mogelijk gemaakt door de technologie van de laatste jaren. Het wordt namelijk steeds makkelijker om beeld aan tekst toe te voegen. Er is echter ook een keerzijde. Namelijk er voor zorgen dat elk systeem het juiste beeld weergeeft. En dat is moeilijker dan de meeste gebruikers denken. Want voor welk ontwerp wordt er gekozen? En hoe krijgen we dat in een systeem dat over de hele wereld wordt gebruikt? Tegen welke problemen loop je aan bij cultuur verschillen? Etc. etc. En als we alles mooi in een systeem hebben, zetten we ons zelf dan niet vast voor eventuele toekomstige vernieuwingen

Smileyface

Tijdens het lezen van Het zonder woorden boek kwam ik veel zaken tegen die herkenbaar waren, maar ook dingen die ik nog niet wist of waar ik persoonlijk nooit zo bij stil heb gestaan. Heel interessant om te lezen dat zoiets kleins en voor het gevoel zoiets simpels, als bijvoorbeeld een emoji, zoveel impact heeft op ons dagelijks leven. En dat er nog zoveel bij komt kijken om het ook nog werkbaar te maken.

Lilian Stolk beschrijft duidelijk de verschillende facetten van het communiceren met beeld en de tekst wordt aangevuld met illustraties van de hand van Stolk zelf. Dit geeft het boek zijn eigen karakter. Erg leuk gedaan. Enige puntje van kritiek is dat de illustraties niet altijd even fijn vallen binnen de tekst. Soms wat te laat, soms wat te vroeg. Over het algemeen komen ze goed uit, maar er zijn wat uitzonderingen. Al begrijp ik dat het qua lay-out niet altijd even makkelijk is om dit goed voor elkaar te krijgen. Het is dan ook maar een klein puntje van (opbouwende) kritiek.

Over het geheel genomen was ik erg in mijn nopjes tijdens het lezen van het boek. Het leest vlot weg en is zeker de moeite waard om te lezen als je wat meer wilt weten over de wereld van emoji en consorten en hoe cultuurverschillen zijn werking heeft op communiceren via beeld. Soms vond ik het zelfs jammer dat het inhoudelijk maar beperkt blijft. Volgens mij is er nog veel meer te vertellen namelijk. Aan de andere kant is het het op deze manier ook duidelijk genoeg en wordt het niet saai. En er is ook wat voor te zeggen om gewoon zelf het onderwerp in te duiken.

Wat me wel opviel was dat de smileys, emoticons en emojis weergegeven werden als hun betreffende beeltenis. Maar dat er niet altijd even achter werd omschreven om welke het precies gaat. En omdat ze niet al te groot zijn, was het mij niet altijd even duidelijk om welke het nu precies ging. Goed, in de praktijk staat dat er ook niet duidelijk bij, maar dan kun je het soms nog op een andere manier achterhalen waar het voor staat (bijvoorbeeld uit de context). Voor een (groten)deels informatief medium had deze toevoeging toch wel prettig geweest.

Conclusie

Benieuwd naar de geschiedenis en de toekomst van de digitale beeldenwereld? Dan is Het zonder woorden boek echt iets voor jou. Doormiddel van woord en beeld neemt Lilian Stolk je mee deze wereld in en deze is groter dan je vermoedelijk op dit moment voor ogen hebt. Zo zitten de systemen om deze beelden te gebruiken ingewikkelder in elkaar dan je zou denken en brengen cultuur verschillen ook zo hun botsingen met zich mee. Dus als je meer hierover te weten wilt komen, ga dan vooral dit boek lezen. Je zult er geen spijt van krijgen.

Informatie

  • ISBN: 978 94 9249 342 2
  • E-Book: 978 94 9249 343 9
  • Uitgeverij: Maven Publishing
  • Auteur: Lilian Stolk
  • Vorm: Paperback
  • Pagina’s: 238
  • Prijs: paperback € 19,50, e-book € 15,-

Geen opmerkingen: