Superverslavend

Hallo beste lezer, heeft u het gevoel dat u nergens verslaafd aan bent? Denk dan eens goed na voor u het boek Superverslavend van Adam Alter leest. Niet dat het boek super verslavend is, maar u zou er wel eens achter kunnen komen dat u wel degelijk ergens aan verslaafd bent. En in de huidige tijd is dat blijkbaar ook zeer vanzelfsprekend. Want we worden door de consumptiemarkt nogal te pakken genomen. Ik kreeg in ieder geval wel het idee dat ik als verslaafde kan worden weggeschreven. En dat door de inhoudt van het boek Superverslavend.

Verslavend

Drugs, drank en Rock 'n Roll. Oude gevaren waar je verslaafd aan kunt raken. Maar de huidige wereld bestaat uit heel veel andere zaken waar je brein dol op kan zijn. En die zaken zijn soms speciaal zo gemaakt om ons als gebruikers junks te maken. Zodat ons brein er maar naar blijft hunkeren.

Zo beschrijft Adam Alter waarom Facebook zo'n impact op mensen heeft. En waarom Flappy Bird zo'n grote hit was. En waarom zoveel mensen niet weg te slaan zijn bij Netflix en YouTube. Maar ook het gebruik van e-mail, whatsapp en allerlei andere apps en programma's passeren de revue. En zeg nu maar eerlijk: komt één of meerdere van deze zaken u niet bekent voor? Weet u nog wel zo zeker dat u niet verslaafd bent?

Als u nu heel benieuwd bent naar het antwoord, lees dan vooral Superverslavend. Want dit boek geeft een mooie kijk in wat (gedrags)verslaving is en hoe wij met zijn allen door ontwikkelaars worden beïnvloed. Want waarom vinden velen van ons het interessant om bijvoorbeeld een rode knop in te drukken?

Erg?

Ik schreef in de intro al dat ik vermoedelijk wel kan worden weggeschreven als verslaafde, maar is dat erg? Verslaafde klinkt ernstig. Vooral omdat de meeste mensen dat associëren met zaken die je kapot maken. Zoals bijvoorbeeld een verslaving aan drank of drugs dat met je doen. Maar wat is er erg aan een verslaving die een geluksgevoel geeft, maar geen tot amper nadelige effecten heeft? Of ben ik gewoon niet verslaafd genoeg? Dat zou natuurlijk ook kunnen. Dat ik mezelf (in tegenstelling tot extreem verslaafde) in de hand kan houden. Dat ik mij weet in te houden als ik het financieel niet kan doen. Of als ik ergens geen tijd voor heb, dat ik het dan ook niet doe.

Toch geeft Superverslavend mij het gevoel dat ik verslaafd ben. Ik zit veel op Facebook, YouTube en Instagram. Ik ben een gamer. En ik durf best te zeggen dat ik verslaafd ben aan boeken (ze ruiken zo lekker). En ja, ik kan me ook wel vinden in het (rode) knop drukken. Toch heb ik daar geen last van (en anderen, zover ik weet) ook niet. Dus voor mij persoonlijk is mijn verslaving niets om mij zorgen over te maken (behalve dat mijn brein wat raar is). Gelukkig kan ik mij, als gamer zijnde, weghouden van World of Warcraft. Vooral omdat ik bij meerdere mensen heb gezien waar die game voor zorgt.

Onderbouwing

Adam Alter is universitair hoofddocent marketing en psychology aan New York University. Je mag er dus van uitgaan dat deze persoon zijn werk tot in de puntjes goed heeft onderbouwd. En als je dan naar het einde van het boek bladert en je ziet 31 bladzijden aan noten (en dan doel ik niet op enkelvoudige dopvruchten, maar op verwijzingen naar andere werken die ingaan op wat er in de tekst beschreven staat), dan stijgt het gevoel van betrouwbaarheid wel.

Het is dan ook jammer als je iets in de tekst tegenkomt waar je zelf redelijk wat kennis van hebt en het dan fout is.

Zo staat er op pagina 153 het volgende:

De eerste game van Miyamoto was de klassieker Donkey Kong. De jonge held van het spel was een loodgieter met een snor, Mario,[...]

Hier staan twee fouten in. De held was geen loodgieter, maar een timmerman en de naam van de held was Jumpman. Het personage werd pas in de game Mario Bros. een loodgieter en kreeg toen pas de naam Mario. En de rest is geschiedenis.

Enkele pagina's verder, namelijk op pagina 159 staat het volgende:

In de jaren negentig en het begin van 2000 ontwierp Miyamoto de gigantisch succesvolle Pokémon-games[...]

Sorry Adam Alter, maar nee, Miyamoto is een briljant bedenker van games bij Nintendo, maar Pokémon is niet van zijn hand. Wel van een goede vriend van hem, namelijk Satoshi Tajiri, die de game bedacht en Ken Sugimori die de sprites van de Pokémons ontwierp. Wat Miyamoto wel heeft gedaan is de game bij Nintendo voorleggen en hij was producent van de games. De game is ook niet ontwikkelt door Nintendo zelf, maar door Game Freak. Sterker nog het artikel dat wordt genoemd in de noten is dan wel een interview met Miyamoto, maar daarin spreekt Miyamoto over Tajiri als:

[...]Mr. Tajiri, the main developer and creator of Pokemon[...]

Erg jammer, meneer Alter. Want door dit soort foutjes daalde bij mij wel het gevoel van betrouwbaarheid wat betreft de onderbouwing.

Opbouw

Naast het voorgaande puntje van kritiek is het boek gelukkig wel zeer fijn opgebouwd. Beginnende met de uitleg wat (gedrags)verslaving is en hoe het is ontstaan, naar wat de ingrediënten zijn van (gedrags)verslaving, gevolgd door hoe we er met elkaar in de toekomst mee om kunnen gaan. Alter weet het prima te verwoorden, echter vond ik enkele keren de overgang tussen twee alinea's wat slecht gekozen. Zat ik net lekker in een interessant onderwerp, waar ik best meer over wilde lezen en dan gaat het opeens een andere kant op. Dan raak je tijdens het lezen toch even uit balans.

Aan de andere kant werd mijn hartje blij van de grafieken, tabellen en andere grafische weergaven die de tekst een extraatje meegaven. Het boek staat er niet bomvol mee, maar op de plekken waar het meerwaarde had waren ze er gelukkig wel. En dat vind ik persoonlijk altijd zeer prettig, aangezien mijn brein meer grafisch georiënteerd is dan tekstueel.

En als we het toch over tekstueel hebben, de cover en de flaptekst spreken over wat je eraan kunt doen en hoe we ons ertegen kunnen wapen (tegen de verslaving). Het boek echter blijft daar, naar mijn mening, nogal open in. Zo van: de toekomst zal het wel leren. Goed, hier en daar worden door het boek heen wel mogelijke oplossingen gegeven, maar zat van die oplossingen zijn niet altijd even praktisch. Ook omdat de auteur zelf ook al aangeeft dat een gedragsverslaving moeilijk uit te bannen is als je leeft in een maatschappij die het je opdringt. Hoe kun je een verslaving van bijvoorbeeld je e-mail maar willen checken uitbannen als je verplicht wordt om e-mail te gebruiken voor je werk etc.?

Conclusie

Verslaving was vroeger al een probleem, maar in de huidige tijd zijn er veel meer zaken waar men verslaafd aan kan worden. Mensen steken teveel geld en of tijd in deze zaken die ze eigenlijk niet kunnen missen. Waardoor er een probleem ontstaat. Adam Alter weet in Superverslavend prima te verwoorden wat (gedrags)verslaving is en waarom wij als mens zijnde zo makkelijk verslaafd kunnen raken. En dat wij, met de huidige technologische vooruitgang, gezamenlijk naar oplossingen toe moeten werken om deze verslavingen uit te bannen of in ieder geval in de hand te houden. Ondanks de goede onderbouwing, zijn er hier en daar wat foutjes ingeslopen, maar dat mag de pret niet drukken. Want al met al is Superverslavend zeer zeker de moeite waard om te lezen. Al was het alleen maar om er achter te komen of je zelf verslaafd bent, of dit wel zo erg is en wat je er eventueel aan kunt doen.

Informatie

• ISBN: 978 94 9249 312 5
• E-Book: 978 94 9249 318 7
• Uitgeverij: Maven Publishing
• Vorm: Paperback
• Pagina’s: 350
• Prijs: € 21,-